Su wuzwólili Saskiu Bugajowu ako powědaŕku

Dnja 11. septembera jo se zmakała strategiska kupka projekta SROKA za rewitalizaciju dolnoserbskeje rěcy w rumnosćach wótźělenja za regionalne wuwiśe a mjeńšynowy šćit Serbskego instituta w měsće.

Jo to prědne zjawne źěłowe zmakanje teje kupki było. Wótněnta pósejźenja zjawne su, tak až mógu teke druge zajmowane se wobźěliś a sobu diskutěrowaś. Nowe jo było, až projektowy team jo pśestajeńske rědy organizěrował. Tak móžo se něnto rěcny koncept realizěrowaś, až kužda a kuždy móžo rěc wužywaś w kótarejž se wěsty cujo. Kupka jo sebje teke wuzwóliła powědaŕku a zastupnego powědarja. Stej to Saskia Bugajowa z Łuchowa a Erik Bivour z Bórkow.

38-lětna powědaŕka Saskia Bugajowa jo pśed krotkim wužywała nowe móžnosći mjenjowego pšawa a jo gjarda nosaŕka amtskego serbskego mjenja a se wobźělijo na projekśe ZORJA. To jo 19-lětny Erik Bivour juž absolwěrował. Z tym stej wobej teke pśikłada z noweje generacije serbski powědajucych, kenž teke kśě zagronitosć pśewześ.

Głowny dypk pósejźenja jo pak był tak pomjenowana SWOT-analyza. Jo to how wužywana móžnosć mócy, słabosći, rizika a šanse za rěcne wužywanje identificěrowaś. Dokulaž strategiska kupka jo wjelgin wjeleraki zestajona a ma teke młode cłonki su wužywali metodu, aby raz »wót nula« zezběrali mysli k tomu.

Dnja 15.09.2025 su w nakładnistwje Novae Res (Gdynia) wujšli pólskorěcne knigły z titelom ›Tradycje i zwyczaje na Dolnych Łużycach. Troska o zachowanie kultury mniejszościowej‹ (Tradicije a nałogi Serbow w Dolnej Łužycy. Starosć wó zachowanje mjeńšynoweje kultury). W tej popularnowědomnostnej publikaciji pśedstajijo w Chóśebuzu by­dleca awtorka dr. Justyna Michniuk wuslědki swójogo 16-lětnego slěźenja w Dolnej Łužycy.

Pólske luźe ga póznaju we wobłuku woglědow do Łužyce cesto teke dwójorěcny region. Ale publikacije wó tudejšej indigenej słowjańskej ludnosći su pśewažnje śišćane w górno- abo dolnoserbskej rěcy abo w nimskej rěcy.

Knigły maju 334 bokow a su z młogimi barwojtymi fotami ilustrěrowane. Prědny nakład licy 300 eksemplarow. Knigły wopśimjeju pódstawki k serbskim stawiznam, k rěcy, wó nałožkach, swěźenjach a tradicijach Serbow w běgu lěta, wó narodnych drastwach a tejerownosći wobšyrny register žrědłow a literarnych pokazkow. Cytaŕ zgónijo fakty a slězyny w pśeglědniwje spisanych tekstach. Awtorka wšak njeglěda pśi tom stawnje na zachadnosć, ale wopisujo teke nacasne wuwiśe. Tak na pśikład aktualne wopyty njepšosonych gósći, dolnołužyskej młoźinje žnjeński nałog wokoło kokota skazyś. Na kóńcu publikacije jo wózjawjone zespominanje w dolnoserbskej, nimskej a engelskej rěcy. Wědomnostne recensije knigłow stej napisałej prof. Bogumiła Burda z Uniwersity w Zelenej Górje a prof. Piotr Pałys z Instytutu Śląskiego w Opolu.

Wot 25. do 30.8. wotmě so w Parisu 18. Mjezynarodny kongres slawistow z něhdźe 850 wobdźělnikami. Ze Serbskeho instituta wobdźělichu so z přednoškami rěčespytnicy dr. Jana Šołćina, dr. Leńka Šołćic a nimorj. prof. dr. Thomas Menzel.

W turnusu pjeć lět so wotměwacy swětowy kongres wědomostnikow, kotřiž so z rěčemi, literaturami a kulturami słowjanskich ludow zaběraja, dyrbješe so dla wójny w Ukrainje a lońšeje olympiady w Parisu wo dwě lěće přestorčić. Přiwšěm wotmě so tež lětuši kongres přeco hišće pod wurjadnymi wobstejnosćemi.

Dokelž je wědomostna kooperacija z ruskimi a běłoruskimi slědźerjemi wusadźena, smědźachu so woni jenož na swójsku iniciatiwu, to rěka bjez oficialneho přeprošenja a bjez mjenowanja swojeje narodnosće na kongresu wobdźělić. A mnozy ukrainscy kolegojo su so wobdźělenja na kongresu wzdali, zo njebychu trjebali na zhromadnym forumje z ruskimi a běłoruskimi wědomostnikami wustupić. Přiwšěm bě kongres w Parisu z někak 850 wobdźělnikami jara derje wopytany. Zahajenska žurla póndźelu připołdnju běše samo přepjelnjena.

Wulkotny wukon přihotowanja tutoho kongresa ma so ćim bóle wuzběhnyć, wšak je francoska slawistika personelnje poměrnje snadnje wuhotowana, tuž organizatoriske móžnosće kaž słowjanske kraje nima. Z Francoskej wotměwaše so kongres slawistow lětsa tež prěni raz w nje-słowjanskim kraju. Započinajo z prěnim kongresom slawistow 1929 w Praze je hižo kóždy słowjanski kraj konferencu wuhotował, nimo Bosniskeje, Montenegra – a Łužicy.

Ostritz/Wóstšojc/Wostrowc. Na pěś dnjow za dwójo- a wjelerěcne familije jo kazał Kompetencny a koordinaciski centrum za pólsku rěc KoKoPol wót 04. do 08. julija 2025 do seminarskich rumnosćow kloštarja St. Marienthal we Wóstšojcu. Pśedewšym w pólskej rěcy pśewjeźone zmakanja pód nawjedowanim dr. Anje Mróz su se wobrośili na familije z cełeje Nimskeje z 3- do 6-lětnymi źiśimi, kenž wótrostu w dwěma rěcoma abo wěcej rěcach.

Wobjadnali su se temy ako »Rěc ako kluc do stawiznow familije«, »Wužywanje dwójorěcnosći we wšednem žywjenju«, »Wóznam zacuśow pśi pśiswójenju rěcy«, »Cogodla źiśi mjelce?«, »Nejlěpše praktiki za pódeprěśe rěcy pśi wšednem žywjenju« a »Rane cytanje ako metoda pódeprěśa rěcy«.

Wobźělniki su teke sami wulicowali wó swójich nazgónjenjach pśi dwójorěcnem wótkubłanju źiśi w pśedewšym nimskorěcnej wokolnosći. Pśi tom dožywjenja z pśedsudkami, ale cesto teke z pozitiwneju zajmowanosću, kótaruž dožywjaju pólske resp. pólsko-nimske familije w Nimskej, rownaju se problemam a wjaselam serbskich familijow we Łužycy.

W prědnem rěźe ga su starjejše sami k rěcnej aktiwnosći napominane. Konsekwentnosć pśi nałožowanju »rěcy wutšoby« w howacej nimskorěcnej wokolnosći wjeźo poměrnje wěsće k wuspěchoju pla źiśi. Wužytk dwójorěcnosći w źiśecem starstwje njewiźi se jano w lěpšem wótkubłanju abo w lubosći ku dwěma kulturoma a rěcoma. W diskusiji jo se teke na to pokazało, až ma wěcejrěcnosć mimo cwiblowanja pśichod. Na pśikład jo bźezdźěłabnosć skerjej problem jadnorěcnych nježli dwójorěcnych abo wěcejrěcnych luźi. Kuždy wobźělnik jo dostał mapu ze wšakorakimi literarnymi a rěcnymi pókiwami.

27. Zetkanje syće TAKATAK inspirowaše a pozbudźowaše wuměłcow

»Dźerž mje kruće«, spěwa Duo Jacke Schwarz (Jakub Čornak a Willy Stoyan) na 27. zetkanju syće »TAKATAK« w Slepom. »Dźerž mje kruće. Zo njebych wotzběhnył. Zo njebych zepěru pod nohomaj zhubił. Čert rejuje swoje reje. Wón směje so ći mjezwoči. Połoži ći kamjenje do puća. Trjebaš čłowjeka, kotryž će popadnje.«

Něhdźe 20 wobdźělnikow wopyta zetkanje w ateljeju drjeworězbarja Thomasa Schwarza. Wón organizuje tute zetkanje zhromadnje ze Zwjazkom serbskich wuměłcow z.t., towarstwom Kreatiwna Łužica z.t. a z projektom strukturneje změny »Regeneracija – reprodukcija – inowacija. Spěchowanje serbskeho kulturneho a kreatiwneho hospodarstwa w přechodnym regionje«. Šěsć wuměłcow so bliže předstaja.

Jakub Čornak je jedyn z nich. Rodźeny Njebjelčan a katolik bydli dźensa jako hudźbnik w Berlinje. Wón wopisuje so jako pósłanc kultury. Dźewjeć měsacow wón tuchwilu hižo intensiwnje serbšćinu w rěčnym kursu we Wulkich Zdźarach wuknje. Při tym swoje korjenje zaso wotkryje. »Widźu swój přichod tu we Łužicy«, měni hudźbnik.

Tež Sofija Cyžec pochadźa z Njebjelčic. 29lětna bydli a dźěła jako e-hudźbnica a filmowča w Lipsku. W lěće 2024 wobdźěli so prěni raz na zetkanju syće TAKATAK. Tehdy, we Wojerecach, zezna swobodneho režisera Mariana Joela Küstera­ (35) z Hildesheima.

Wałtoru pó swětkach su se w Serbskem domje pśedstajili nowe knigły z rěda ›Pódstupimske pśinoski k Sorabistice/Potsdamer Beiträge zur Sorabistik‹ nr. 13 z titelom: Von Scultetus bis Wikipedia. Die Konstruk­tion des deutsch-sorbisch/wendischen Gebietes in kartografischen Darstellungen vom 16. bis zum 21. Jahrhundert.

Awtor knigłow jo Měto Nowak, ako jo w Pódstupimje na uniwersiśe mjazy drugim teke geografiju studěrował. Knigły wopśimjeju 310 bokow ze 125 kórtami. Wóni su w nimskej rěcy. Awtor wopisujo, kak su se Serby pśedstajili abo jo se sedleński rum Serbow dokumentěrował we kórtach nimskich a serbskich stawiznarjow abo statistikarjow wšakorakich casow a politiskich wusměrjenjow.

Rezimej awtora jo, až dej se pśecej na zaměr kórty glědaś a pśespytowaś, lěc wugronjenja mógu wěrnosći wótpowědowaś. Wón jo pokazał, až to casy tak njejo. We wjelgin zajmnem pśednosku jo Měto Nowak to a hyšći wjele wěcej wujasnił. Do togo jo dr. Madlena Norberg, wudawaŕka serije, pokazała na wuwiśe Pódstupimskich pśinoskow. Zastupny wjednik uniwersitnego nakładnistwa, Marco Winkler, jo pódšmarnuł, až nakładnistwo w Pódstupimje rad pódpěrujo toś ten za Dolnych Serbow wažny publikaciski rěd. Dalej spěchujo Załožba za serbski lud wudawanje Pódstupimskich pśinoskow.

Po tym, zo běchu so w zašłym lěće zajimcy na 1. łužiskim sympoziju z Krabatom rozestajili, steještej lětsa »plon abo zmij« a »spodźiwna kwětka« na programje. 35 ludźi zetka so wot 13. do 15. junija w Domje tysac hatow w Stróži, zo bychu so z potajnstwom »dawanja a wzaća w serbskich powěsćach« zaběrali a so psychologiskemu wobstatkej zbližili.

Zarjadowar bě znowa Towaršnosć Carl Gustav Jung Sakska z.t. a Domowinska župa ›Jan Arnošt Smoler‹ Budyšin ju zaso podpěrowaše.

Domowinska župa zarjaduje tutón sympozij do wažnych předewzaćow ze serbskim wobsahom w našim přisłušacym Budyskim regionje. Tohodla zajimuje so wosebje za to, kajke potenciale zetkanja a rozmołwy maja, zhromadne dožiwjenja mjez Serbami a Němcami, ale tež chutne roze­stajenja a sprawne diskusije z wěstej tematiku. Dokelž pak lětsa runje w juniju gmejnje Chrósćicy a Malešecy 800. narodniny woswjećištej a so ludźo w tutymaj kónčinomaj na wjacorych zarjadowanjach angažowachu, bě podźěl serbskich wobdźělnikow na sympoziju snadniši hač loni.

Pjatk wječor zetkachu wobdźělnicy sympozija znowa serbsku wuměłču Maju Naglowu, zo bychu swójske začuća a přeća z wuhlom abo z wołojnikom na papjeru skicowali. Sčinichu to pod přewodom zynkow fujary, pastyrskeje pišćałki ze Słowakskeje, kotryž je Jaroslav Pukać wuměłsce wurjadnje přednjesł.

Zažnu nazymu 2024 je so team studija LUCIJA prěni raz na puć podał k swědkam časa, kotřiž na zajimawe a čiłe wašnje wo serbskej zašłosći rozprawjeć wědźa. Jich přinoški je sobudźěłaćer LUCIJE Michał Cyž z kameru nahrawał. Z kolegu Janom Breindlom je dotalnych wosom interviewow do něhdźe 100 tematiskich klipow střihał.

Wot lětušich jutrow móže sej je kóždy zajimc na web-stronje www.kalajdoskop.de wobhladać. Nimo na kanalu Youtube šěri so projekt tež na instagramje LUCIJE, wo čož so Franciska Včelichowa stara. Ideju za projekt »kalajdoskop časowych swědkow« bě zrodźił jednaćel SŠT a studija LUCIJE Andreas Ošika, kotryž je 5. februara 2025 njenadźicy zemrěł.

Čemu kalajdoskop słuži? Po puću nowych medijow spřistupnja tež młódšej generaciji dopomnjenki Serbow na po-dawki, kotrež oficialny stawiznopis cyle wosobinsce, cyle subjektiwnje­ ilustruja. Jako tematiske ćežišća su so w rozmołwach wukristalizowali: Serbja za čas nacionalsocializma a wójny, cyrkej, šula a wukubłanje tehdom kaž tež za čas NDR, dźěło a wosobinske wobkedźbowanja hladajo na wobstejnosće, kotrež su za wěstu dobu typiske. Ale tež k našemu časej so někotryžkuli swědk wupraja. Po tutych kategorijach móža so zajimcy na web-stronje rozhladować abo so prosće po wosobach informować.

Chorzów. Muzej-skansen »Hornjošleski etnografiski park w Chorzówje« bě dnja 26. a 27. hapyrleje 2025 druhi króć městnosć za konwent domoródneje kultury SLAVNI.

Tole je najwjetše zarjadowanje w Pólskej, kotrež skića zjawnosć a zhromadnosć přiwisnikam starosłowjanskich, nordiskich a keltisko-german-skich stawiznow a pólskeje ludoweje kultury. Na něhdźe połsta stejišćach skićachu so tematisce přiměrjena literatura a debjenki, mólby, kreslenki, drjeworězby, lěkarstwa z přirody, na słowjanski srjedźowěk wusměrjene drasty a wudźěłki słowjanskeje mytologije.

Na jednej łuce mjez starymi drjewjanymi burskimi chěžemi etnografiskeho parka zaměstnichu so stany za přiwisnikow dawneho słowjanstwa, kotřiž so zdrasćichu kaž Słowjenjo w srjedźowěku. Na předań pak běchu tež serije t-shirtow z wuměłsce načasnje wuhotowanymi wobrazami słowjanskich mytiskich bytosćow, mjez druhim z dźowku wódneho muža, z připołdnicu a z přibohom Swarogom. Na łuce zetkachu so w chłódku štoma awtorki a awtorojo fantastiskich a historiskich romanow ze swojimi čitarjemi. Na jednym z burskich dworow skansena zhromadźichu so prokownicy, mjez nimi nahladna skupina młodych žonow.

Na zachopjeńku mójeje zaběry z wuměłstwom stojtej žywjenje a statkowanje českego wuměłca-ludowědnika, zběrarja ludowych spiwow wšyknych słowjańskich narodow Ludvíka Kuby, kótaryž jo wózjawił w 16 knigłach »Slovanstvo ve svých zpěvech«, mjazy nimi serbske spiwy. Wšako som studěrował w swójom casu klasisku muziku, spiw w Drježdźanach. A ako­ som se pó 1990 z Barlinja domoj nawrośił, som se zaběrał z dalšnym cyklusom Kuby, kótaremuž se groni »Slovanstvo ve svých obrazech«, tóś tu wuměłsku dokumentaciju jo wón jano ze Serbami – z wěcej ako 100 wobrazami – wugótował. Wuspěšna wustajeńca jogo łužyskich wobrazow 1922/23 w Praze jo pógóniła słowjeńskego mólarja Ante Trstenjaka, do Łužyce woglědaś. A generaciju pózdźej běšo to česka mólaŕka Alena Čermáková, kótaraž jo how pó stopach a motiwach wósebnje Serbowki mólowała a je na jadnoraznu wašnju do nimjernosći zapisała. Teke z tyma wobyma mólarjoma – a někotarymi dalšnymi – som se zaběrał a som teke dotychměst njeznate wobraze namakał. Někotare tych wobrazow som mógał nakupiś a z pomocu serbskeju muzejowu jo se raźiło, te wuměłske twóŕby we wustajeńcach pśed­stajiś. Chóśebuski Serbski muzej jo wobraze Čermákoveje z prědnym takim katalogom pśedstajił a jo mógał ceły cyklus Łužyce ako dar a ako­ nakup pśewześ. K zaběrje z wuměłstwom słušaju narskosć, pytanje za kontaktami, teke gluka a młogi raz pomaga tebje pśipad. Tak som w interneśe namakał figuru serbskego brašku z Mišnjańskego porclina. To som napisał swójomu staremu pśijaśeloju, fachnikoju serbskego wuměłstwa dr. Alfredoju Krawcoju. Wón jo mě wótegronił, až to njejo móžno, wón wó tom nic njewě. A weto jo se namakało dogromady pěś serbskich figurow a wóni su słušali do wobšyrneje zběrki dogro­mady 25 narodnych respektiwnje ludowych drastwow Nim­skeje, kó­tarež jo wuměłc Hugo Spieler nacerił. Teke toś ta zběrka jadnoraznych eksponatow ­běšo w Serbskem muzeju Bu­dyšyn wustajona.

Na cłonkojsku zgromaźinu Spěchowańskego towaristwa jo woglěd z Górneje Łužyce wuměłski pókład sobu pśinjasł

Z Města/Cottbus. Wót togo lěta jo Serbski muzej Chóśebuz teke na wałtorach za woglědarjow wótwórjony. Wjele wuspěšnych projektow a kooperacijow jo pregowało muzejowe źěło slědnego lěta a z wjele nowym, což wobogaśijo, což znatosć a atraktiwnosć muzeja pówušyjo, źo to lětosa pilnje dalej.

A to teke z wjelikeju pódpěru Spěchowańskego towaristwa Serbskego muzeja. Zajmny pśeglěd wó tom wšyknom jo se dał pětk, 24. januara, ako jo pšosyła Madlena Norberg, pśedsedaŕka Spěchowańskego towaristwa, do togo muzeja na cłonkojsku zgromaźinu.

14 luźi jo se pśinamakało. Wjeźeca kuratorka muzeja, Martina Nowakojc, jo se chórosći dla zagroniś dała. Škóda jo to glědajucy na to, až wóna w aprylu na wuměńk źo – lube póstrowy wót njeje jo pósrědniła kuratorka Christina Kliemowa. Robert Büschel, wjednik Měsćańskich zběrkow, kaž teke jogo pśedchadnik, Steffen Krestin, teke njejstej mógałej pśiś, drugego zawězka dla.

Tradicionelnje se na zachopjeńku cłonkojskeje zgromaźiny togo Spěchowańskego towaristwa tuchylne jubilary mjazy cłonkami z kwětkami cesće. Tencas jo płaśiła taka gratulacija Steffenoju Krestinoju, pókładnicy Angeli Fuchsowej, a Weronice Žurowej, kótaraž jo tejerownosći w pśedsedaŕstwje towaristwa wjelgin aktiwna.

Gubin. Dnja 08. januara 2025 je čłonka Zwjazka serbskich wuměłcow z. t. dr. Justyna Michniuk z Choćebuza na přeprošenje direktorki měšćanskeje biblioteki knjeni Ewy Dąbek, w pólskim Gubinje k temje »Wot wječornych spěwow k magiskim symbolam: zymske tradicije Serbow a Słowjanow« přednošowała.

Wona je temy kaž woznam spěwow pola starych Słowjanow, teksty hodownych pěsnjow a přećow kaž tež wěru do jich skutkowanja wobjednała. Nimo toho je wo zymskich serbskich nałožkach kaž dźěćatku, camprowanju a zapustowanju referowała a je tute přirunała z pólskimi nałožkami a symbolemi.

Při tym je na zhromadne słowjanske korjenje pokazała. Pod hesłom »Słowo ma móc!« je referentka na přikładach starych pólskich a serbskich hesłow podała, zo tajke přeća magisku, praktisku a tež socialnu funkciju maja. Potom su přitomni originalnym přećam w pólskej narěči Góralow připosłuchali, nahratych w Beskidach kónc hodownika a spočatk wulkeho róžka. To stawaše so we wobłuku žiweho nałožka tak mjenowanych »Jukaców« a »Dziadów«.

Serbski muzej jo dostał prědnu twóŕbu teje wuměłcowki, na kótaruž wugbaju teke dolnołužyske kórjenje wažny wliw

Chóśebuz. Iris Brankačkowa, kótaraž jo se naroźiła 1958 w Budyšynje, słuša k nejwuznamnjejšym serbskim wuměłcowkam našogo casa, kótarež w swójom twórjenju teke Dolnu Łužycu tematizěruju.

Wót 1995 wóna bydli a źěła w górnołužyskich Plusnikecach (Pließkowitz). Wóna źe powěda górnoserbski, ale póchada z dolno- a górnoserbskeje familije. Jeje maś, kótaraž jo ako rejowaŕka w Serbskem ludowem ansamblu statkowała, jo była Depšćanaŕka. »Dolna a Górna Łužyca – tej wobej mě wucynijotej ako luźa. To jo, což ja som«, groni wóna sama. A to wšo se wótbłyšćujo w jeje wuměłstwje. Z togo rezultěrujo teke zajm Serbskego muzeja w Chóśebuzu za wuměłstwo Iris Brankačkoweje.

Dnja 19. decembra 2024 jo namakała wólejowa mólba »Marie P.« Iris Brankačkoweje swójo městno w zběrce Serbskego muzeja w Chóśebuzu. Wót Załožby za serbski lud stej Sabina Siegowa (zastupna direktorka) a Anka Nimcojc (zagronita sobuźěłaśeŕka za załožbowu zběrku) ju pśepódałej, pśeto załožba jo twóŕbu wót wuměłcowki kupiła a muzejoju ako trajnu wupóžyconku a trajne wobogaśenje muzeumowego wobstatka k dispoziciji stajiła. Jadna se wó prědnu twóŕbu Brankačkoweje w zběrce chóśebuskego Serbskego muzeja.

W małej do města Chóśebuza zagmejnowanej jsy Zaspach jo informatikaŕ a fotograf Martin Winzer namakał dalšnych 13 tšojenjow a idylkow, kótarež se wurědnje góźe za wjelike mjasecne wobraze zaspickeje pratyje na lěto 2025. Pěś z nich jo wobrazowy awtor mólował z ptaškoweje perspektiwy z pomocu tšuta. Tamne z wótšym wokom ako drogowaŕ pó jsy.

Domrodnych fotograf stawnje zasej pśechwata, w kakej rědnej wokolnosći nad Sprjewju bydle. Pśedstajone idylki jo wón w kalendrje lětnym casam pśiměrił. Teksty su zasej dwójorěcne, nimsko-dolnoserbske.

W zajźonych lětach jo fotograf pśecej wuběrał kalenderowe motiwy w pśiroźe. Lětosa jo za tśi mjasecowe łopjena namakał wokognuśa ze zasajźenja zaspickeje wognjoweje wobory pó wjelikej lejawje w pražniku, w běgu pśeśěga 180. zapusta w měrcu a pśi łapanju kokota w póžnjeńcu.

Zapust z camprowanim a rejami w Dolnej Łužycy jo nejwěcej rozšyrjony ludowy nałog w pódpołdnjowej Bramborskej. Łoni su w Zaspach sobotu, dnja 2. měrca, wóswěśili 180. zapust.

Dejało se pśecej zasej raz na to pokazaś, až zapust w Dolnej Łužycy njejo nałog ze 19. stolěśa, ale jo wjele staršy. Samo stolěśa staršy. Z pisnymi žrědłami bóžko derje njewuglěda. Nanejmjenjej z Wjerbna jo wejsny chronist Siegfried Ramoth w knigłach »Werben. Geschichte eines Spreewalddorfes« w lěśe 1995 (b. 138) wobznanił: »Die Fastnacht war der festliche Abschluß der Spinnstubenzeit. […] Die Fastnachtsfeiern haben in Werben eine alte Tradition. Aus dem Jahre 1667 finden wir eine Eintragung des damaligen Pfarrers George Stein: ›… die Fastnacht wird gesoffen, den Montag war Tanz und es wurde mit der Schalmeien gepfiffen.‹« Z tym by Wjerbanarje měli wobznanjone lětowu licbu za wóswěśenje 358. zapusta w lěśe 2025; se wě, až njewě nichten, lěc su napšawdu kužde lěto zapustowali.