literatura

Sejźim na ławce pśi pśibrjoznej droze města Bordeaux a do myslow zanurjona glědam na Garonne, ako se něnto zasej na swěśecem słyńcu błyskoco.

Pśed njewjele minutami som pśišła z cerkwje Saint Louis, do kótarejež běšo mě mócna lejawa zagóniła. Jo se zdało, ako njeby ceły źeń kśěło wěcej pśestaś se dešćowaś.

W cerkwi Saint Louis su swěśili namšu, na dnju 15. awgusta, na swěźenju Marije do-njebja-stupjenja. Ja, njewěrjeca, som wuběgnuła pśed toś tym póstrowom lubego Boga togo Kněza pód jogo šćitajuce kšywo a som była ned pśejmana.

Mója maś jo teke tam. By dejała se tam z njeju zmakaś – na spirituelnej rowninje? Wóna, ako jo na kóńcu swójogo žywjenja, abo samo južo z młodych lět, to dokradnje njewěm, jano hyšći zajśpjenje a zgórkosćone słowa za togo Kněza wušej měła, se mě cesto pokazujo, gaž se w cerkwjach rozglědujom, se chylcycku we wobmysliwosći zgubujom abo na górucych dowolowych dnjach chłodnosć pytam, něźi na swěśe. Ale how, w cerkwi Saint Louis w měsće Bordeaux, swěśe namšu. A wšykno jo hynac ako pśi po­wšyknych wótpócywańskich pśestawkach, ako howac w cerkwjach póžywam.

Toś take spiwanje! Kšasnje! Zacuśiwe, pśejmjece a pitśku bólece. Kak by móžno było, se tej imaginaciji na wutšobu a dušu njepowdawaś? Do togo zapśimjeś a zacuśa dopušćiś. Zacuśa dopušćiś – to ga se žycym wjelgickan. Za žedne minuty wumějom wšo pušćiś – žywjenje wence, zwenka cerkwinych murjow, wótkulž wšak monotone šumjenje dešća w slězynje meditatiwnje zni. Pśeto cerkwine źurja su wótcynjone.

Njebozowy ropot Pawlinu ze spara torhnje. Młoda žona z poslešća wujědźe a styknywši ruce we łožu sedźo hač na smjerć wustróžena wustorči: »Božičkecy­, što tu činiće?«

Zadwělne słowa měrja so na muža, kiž w ćmowomódrej dźěłanskej monturje na metalowym rěblu a z chribjetom k Pawlininemu łožu stejo nad woknom spanskeje stwy dźěru do sćěny toči.

Njeskazany dźěłaćer wustork Pawliny wězo njesłyši, nawopak, z pozběhnjenymaj ramjenjomaj a rukomaj tłóči ze wšej mocu wjerćacy so njeboz bićoweje točenskeje mašiny do betona. Na folijowu płachtu na špundowanju padaja proch a kruški z twjerdeje murje.

Zatrašena so Pawlina hromadźe bjerje, zo njeby za rěblom sahnyła a cuzbnika z njeho torhnyła. Dyrkotajo pak sej wuwědomja, zo ju nawalny hósć njewidźi a njesłyši. A zo su rańše zerja zeschadźeli.

Pawlina na budźak pohladnje, kiž na nócnym kamorčku pódla łoža pokojnje tikota, štož pak pod haru točenja tohorunja słyšeć njeje.

Wona widźi, zo je krótko do wosmich. To ju hišće bóle rozšeršenja hač grawoćiwa hara, wšako ma w dźewjećich termin pola swojeje frizerki a přećelki Hilže, kotraž ma swój salon hnydom wokoło róžka blisko cyrkwje Našeje lubeje­ Knjenje. Pawlina je so z dźiwadźelnikom a swojim lubuškom Lukašom wotrěčała, zo chcetaj wječor party molerja Litwina wopytać, w schowanym a chětro zanjerodźenym ateljeju na zadnjej hasce nakupowanskeje mile. Tam wuhotuje wuměłc, kiž ma sam sebje za prěkulu a zakitowarja swobody, hižo cyłe lěto kóždu sobotu wječor tajne hejsowanja, njedźiwajo na postajenja a zakazy korony dla.