Aktualne wudaće wědomostneho časopisa Serbskeho instituta Lětopis 71/2024 wopřija zaso rjad přinoškow k aktualnym slědźenjam na polu mjeńšinowych wědomosćow, sorabistiskeho rěčespyta a kulturnych stawiznow, kotrež su so w běhu lěta 2024 online wozjewili.
▶ Wuměłstwowy bus do Ochranowa a wokoliny
Wuměłstwowy bus tež lětsa zaso turu po Hornjej Łužicy jědźe. Stacije busa budu 16. a 17. awgusta 2025 hród hrabje Zinzendorfa w Berthelsdorfje, pohrjebnišćo a muzej za ludowědu w Ochranowje, měšćanski muzej a dwórnišćo w Lubiju kaž tež hrodaj w Krobnitzu a w Hrodźišću. Projekt podpěratej wospjet zaměrowy zwjazk Hornja Łužica/Delnja Šleska (ZVON) a wobchadny zwjazk Hornje Łobjo (VVO). Iniciatiwa Wuměłski bus pěstuje mjez druhim kooperacije z Łužiskim festiwalom a z projektom »Herbstwo Łužicy«.
▶ Wuspěšne knižne wiki za łužiske nakładnistwa
Łužicu prezentowachu na lětušich knižnych wikach wot štwórtka, 27. měrca do njedźele, 30. měrca, pjećo wudawaćeljo. Facit Kamjenskeho Muzeja zapadneje Łužicy, nakładnistwa Guntera Oettela ze Zhorjelca a Budyskeho nakładnistwa Neissuferverlag je hladajo na nawal zajimcow dosć pozitiwny. Stejnišćo Njebjelčanskeho towarstwa »Dowol na kraju w Sakskej«, je tójšto ludźi wopytowało. Woni wabjachu ze swojimi publikacijemi za turistiske atrakcije Łužicy. Tež Ludowe nakładnistwo Domowina je syły ludźi přiwabiło. Na prěnimaj dnjomaj wukopachu so zběrka »Die Lausitz in Reisebeschreibungen des 18. und 19. Jahrhunderts« Uwe Hentschela a knihi wo serbskich jutrach jako faworića publikuma.
▶ Finisaža wustajeńcy a awkcija na dobro młodźiny
Finisaža wustajeńcy plakatow přiwabi sobotu, 01. měrca, zajimcow do »dobreje jstwy« Budyskeho towarstwa Dźěłań dźeń. Plakaty běše spěwytwórc Paul Geigerzäh-ler w minjenych 20 lětach přewažnje za swójske zarjadowanja zhotowił. Zakónčenje přehladki běše zdobom awkcija wubranych eksponatow. Anekdotisce pozadki wo kóždym objekće podawši, wjedźeštaj Geigerzähler a Florian Kaulfürst po njej. Najbóle požadane běchu wabjenske postery za koncertaj pod hesłom »Wočiń woči – Zhromadnje přećiwo rasizmej a fašizmej«, křidoćišć prěnjeje pokazki na rjad »Hody nimo – Punkrock fever« a unikatna reprodukcija konterfaja Marje Grólmusec. Pjenjezy přewostaja Budyskemu samo zarjadowanemu młodźinskemu klubej Kurti, kotryž je tuchwilu bjez kruteho domicila.
Wo hudźbne wobrubjenje awkcije-finisaže postarachu so Geigerzähler ze swójskimi spěwami a wjacorymi titulemi skupiny Berlinska dróha kaž tež Jacke Schwarz a Willy Wilson, mjez druhim z akustiskimi wersijemi přinoškow tačele »Witaj«.
▶ Składnostnje jubileja
Chróšćanski wjesnjanosta Marko Kliman a farar Měrćin Deleńk přepodaštaj srjedu, 05. měrca, Budyskemu diecezanskemu archiwej prěnju slěbornu medalju, kotraž je składnostnje 800. jubileja Chróšćanskeje wosady a tamnišeje gmejny wušła. Nimo toho sposrědkowaštaj listowe znamki předewzaća Post modern, kotrež su tohorunja k jubilejej wušli.
Z wutrobu a rozumom
powěsćam słuchać
Přibliženje na psychologiski wobsah powěsćow
čas: pjatk, 13. junija 2025, wot 18 hodź. hač do njedźele,
15. junija, 13 hodź.
městnosć: Stróža pola Budyšina, Dom 1000 hatow (kubłanski centrum biosferoweho rezerwata »Hornjołužiska hola a haty«)
Česćene knjenje a
česćeni knježa,
w starych powěsćach a bajach, swojich figurach a jich dožiwjenjach namakamy wuraz a formu, kotruž dźensniši dźeń »energija« mjenujemy. Něhdy pak mjenowachu tole »swětło přirody«. Na Druhim łužiskim powěsćowym sympoziju chcemy so powěsćowym kruham domjacych zmijow »zmij« a »plon« kaž tež »spodźiwnej kwětce« přibližić.
Kóždy indiwiduum steji před nadawkom, so jako dźěl kruha dawanja a branja zapřimnyć a wobě róli zabrać. Wobjednane powěsće skića nam pokiwy, kak móže jednotliwc z tutymi mocami wobchadźeć.
Přeprošamy Was tuž na fachowe přednoški, na zhromadnu wuměnu a trochu towaršliwosće.
Smolerjec kniharnja přihotuje sobotu za nas knižne blido z literaturu wo sympoziju.
wědomostny přewod:
towarstwo Carla-Gustava-Junga
Sakska z.t.
organizatoriske:
Wot zašłeje hłowneje zhromadźizny 9. měrca 2024 zetka so předsydstwo regularnje pjeć króć. Planowane zetkanje w Delnjej Łužicy w nowembru zašłeho lěta dyrbjachmy terminowych ćežow dla do nalěća přesunyć.
Aktualnje mamy 105 čłonow. Wot zašłeje hłowneje zhromadźizny sem zemrěchu třo čłonojo, jedyn čłon starobnych přičin dla wustupi, třo přistupichu.
Sponsoram Maćicy Serbskeje kaž tež wšitkim darićelam darneho abonementa Rozhlada so wutrobnje dźakujemy.
Předźěłanje wustawkow
Po wólbach w zašłym lěće zrjadowachmy najprjedy wšitke z nimi zwisowace prawniske naležnosće a koncentrowachmy so po tym na předźěłanje wustawkow. W prěnim kroku zaběraše so z nowym naćiskom mjeńša skupina, kotrejž přisłušeštaj nimo předsydki Cordula Ratajczakowa a Robert Lorenc. Po tym wuradźowachmy w cyłym předsydstwje wo změnach. Naćisk dachmy nazymu 2024 wot financneho zarjada a hamtskeho sudnistwa pruwować. Namjet za nowu wersiju towarstwowych wustawkow dóstachu čłonojo z přeprošenjom.
Krótkobiografije Maćicarjow
Dale smy naćisnyli přehlad za krótkobiografije našich čłonow. Na hłownej zhromadźiznje Maśicy Serbskeje w Choćebuzu loni w aprylu namjetowaše čłonka, zo móhli čłonow wo podaće najwažnišich biografiskich datow inkl. powołanskeho a čestnohamtskeho skutkowanja prosyć. W zašłych lětach smy mjenujcy husćišo zwěsćili, zo je druhdy jara ćežko, na přikład za kulojte narodniny abo nekrologi, zakładne informacije wo skutkowanju našich čłonow wuslědźić. Tohodla prosymy z dźensnišim dnjom wšitkich našich čłonow wo dobrowólne přidźěło, to rěka wo wupjelnjenje »formulara za podaće krótkobiografije«. Podłožki budu jenož za předsydstwo digitalnje přistupne; paralelnje k tomu chowamy wućišće w Maćičnym archiwje.
Łakoma jo městno, źoź som se wjele razow wuchójźowała, dokulaž bydlim w bliskosći. To jo za mnjo kaž zaguslowane městno-njeměstno, dokulaž stoj tam jano hyšći jadnučki dom. W lěśu šćipam sebje mimoducy rada do guby słodki sad z něgajšnych łakomskich gumnow na kšomje teje dla wugloweje jamy zniconeje dolnoserbskeje jsy. Dwanastk njezagroźonych, zawóstajonych sadowych bomow mjazy pśepołožoneju rěku Góramśicu a brjogom Liškojskego jazora (oficialnje mě jo Chóśebuski pódzajtšny jazor) ga njama južo wót wjele lět žednogo wobsejźarja wěcej a wobraźujo šćodrje mimochójźecym pěškarjam wišnje, kšuški a jabłuka.
We Łakomej som se prědny raz pśechójźowała ze źiśecym wózykom, ako jo se mój syn w lěśe 2020 naroźił. Něga rědna serbska wjas zwězujo za mnjo bogatstwo tudejšeje natury a kultury z bólosću, zgubjoneju domownju a dekulturalizěrowanim. Gaž som casy zamyslona ducy w snadnem zawóstanku Łakomeje, rozmyslujom wó jeje něgajšnych serbskich wobydlarjach, kenž su za swój cas sajźali sadowe bomy pśi swójich domach. Burskich dwórow wšak južo wjele lět tam žednych wěcej njejo. Zawóstajone bomy se snaź teke zminu, gaž budu se how pśi Liškojskem jazorje twariś hotele a gósćeńce a gaž pśidu turisty a trjebaju parkowańske městna. Z łakomskim jabłukom abo kšušku w ruce som se pómysliła na wejsanaŕki, kótarež su te sadowe bomy kubłali w naźeji na słodke płody za sebje abo pózdźej za źiśi a ziśiźiśi. Ale mimo jich winy jo pśišło hynacej. Som sebje wěsta, až se jim styska za zgubjoneju domownju.
