Ludowe nakładnistwo Domowina je loni w septembrje dźěłarničku z awtorami a awtorkami přewjedło, kotřiž přinošuja nowe teksty do planowaneje antologije za čitarstwo wot 12 lět. Zběrka powědkow ma w lěće 2023 wuńć. Wudawaćelka Marka Maćijowa je so na dźěłarničce ze spisowaćelku Měrku Mětowej (* 1959) wo tworićelskich procesach rozmołwjała.
Sće raz přeradźiła, zo sće wšu NDR-sku młodźinsku literaturu přešła. Kajke knihi sće čitała?Sym po powołanju bibliotekarka. Wukubłach so w Budyskej Měšćanskej bibliotece, kotraž měješe literaturu z nakładnistwa Neues Leben. Běch młoda a njemějachmy přistup k zapadnym kniham. Knihi z tutoho nakładnistwa sym wšě čitała. Ale wězo tež druhe knihi, kotrež biblioteka měješe, Charlesa Dickensa, rusku literaturu, amerisku. Dźensa njeje wjace prawje předstajomne, ale my sobudźěłaćerki mějachmy tehdy słužbny nadawk, sej za tydźeń dźesać knihow z wobstatka, z nowych nakupow wubrać, sej je zhruba přečitać a tamnym sobudźěłaćerjam předstajić. Za to smy dóstali čitanske hodźiny, w kotrychž móžachmy so na tónle nadawk přihotować, a tak sym jara wjele knihow zeznała. To bě njesměrny luksus, kiž bě po změnje nimo.
Hanka Šěnec – Elewka činohrajneho studija NSLDź Sarah Cyžec při probach za inscenaciju »Pink Guerilla«, kotraž měješe 9. junija swoju premjeru.
› Serbšćina w Picnju
› Helmut Kurjo – ten slědny swójogo raza
› Ekologiske lěto w Błotach
› Nowy muzikowy wideo chora PopKon Chóśebuz
› Serbski rěcny projekt ZORJA
› Ielyzaveta Waltherowa – serbska Ukrainaŕka 2.0
› Rozžohnowanje z wjesnjanostu Francom Bruskom
› Jutrowne doškrabki a njewšědne jutrowne wužadanje
› Winfriedowy dom w Schmiedebergu – něhdy a dźensa
04.06. | 19.30 hodź.
»Són swjatojanskej’ nocy« – dźiwadło z hudźbu na hłownym jewišću Budyskeho Němsko-serbskeho ludoweho dźiwadła
»Błośańska noc powěsćow« Serbskego ludowego ansambla pśi Bismarckowem tormje w Bórkowach
Serbske dźěćace dźiwadło předstaji kruch »KUS hinak – MAŁE WAMPIRY« Andreasa Galka w Dźiwadle na hrodźe w Budyšinje. Dalše předstajenje je 08.06.
Přednošk »Narodna drasta a identita we wuchodosrjedźnej Europje« Anny Novikov w Budyskim Serbskim muzeju
76. Serbski ewangelski cyrkwinski dźeń w Bukecach
Přełožerjej Jana Štillerová a Pětr Šołta předstajitaj knihu Ivony Březinoveje »Bjez čriji« na Praskich knižnych wikach.
Knižna prezentacija biografije »We fokusu: Korla Awgust Kocor (1822–1904)« Zbigniewa Kościówa w Budyskim Serbskim muzeju
Wustajeńca twórbow Maje Nageloweje w Drježdźanskim statnym ministerstwje za wědomosć, kulturu a turizm (Wigardowa 17)
9. mjezynarodny festiwal dudakow w Slepom
»Gala operetow« SLA na Jakubec hrodźe w Mortkowje
Wósebna wustajeńca »Ako jo se z jaja swětło wupacyło do kraja« z fotografijami Maika Lagodzkego w Serbskem muzeju w Chóśebuzu
▶ Dnjowniki fararja Šwjele wujšli
Dnjowniki Bogumiła Šwjele z lět 1897 do 1945 su jadnorazne awtentiske žrědło k serbsko-nimskej Łužycy za cas póznego kejžorstwa, Weimarskeje republiki a nacionalsocializma. Ako Spise Serbskego instituta su něnto wujšli pód titlom »Aus dem Alltag eines wendischen Pfarrers« w Ludowem nakładnistwje Domowina. Wudawaŕka dr. Annett Brězanec jo wšykne Šwjelowe dolno- a górnoserbske zapise pśestajiła, tak až su dnjowniki dopołnje w nimskej rěcy pśistupne. Faraŕ Bogumił Šwjela (1873–1948) słuša ako redaktor, rěcywědnik a sobuzałožaŕ Domowiny k nejwuznamnjejšym wósobinam serbskich stawiznow. Mimo swójogo wobšyrnego pówołańskego a drugego statkowanja jo pśisamem poł lětstotka pak serbski pak nimski zapisował »wiźone, słyšane, myslone« wót sebje a drugich. Tak pišo wó praktikach wutłocenja serbskeje rěcy z cerkwje a šule, kótarež casniki a amtske zapise niźi a nigdy njenaspomnjeju.
▶ Lena Hauptmannojc nominěrowana
Dolnoserbska šansoneta Lena Hauptmannojc jo ze swójim duo LeDazzo nominěrowana za wuběźowanje »Women in Jazz – next generation virtuell 2022« a teke za jazzowe myto města Halle 2023. Až do 23. maja su mógli zajmce swóje tśi głose daś za dogromady 22 jazzowych muzikaŕkow z Argentinskeje, Nimskeje, Awstriskeje, Pólskeje, Ruskeje a ze Słowjeńskeje.
Rozmołwa ze studentom dźiwadźelenja Clemensom Bobku wo spočatkach w dźiwadle, wužadacych rólach a njedawnej inscenaciji »Šěrcec Hanka«
Kak sće k dźiwadźelenju přišoł? Zwotkel přińdźe Waš zajim za nje?Běch na Serbskim gymnaziju hromadźe z Katju Hrjehorjec w rjadowni a wona běše hižo w młodźinskim dźiwadle pola Měrka Brankačka, hdźež nazwučowachu runje kruch »Kupa fantazije«. A na pućowanskim dnju wisaše mi cyły čas we wušomaj, zo hišće někoho trjebaja a hač nochcu nimo přińć, znajmjeńša na jednu probu. Potom běch na probje a mi je so jara lubiło, mějach wjeselo a ludźi běchu zajimawi. A tak sym tam wisajo wostał. Při dźiwadle běše tehdom tež Michelle Bray, kotraž je kruch »Romeo und Julia auf Platte« z ćěkancami inscenowała. Wona je so mje prašała, hač nochcu do jeje skupiny přińć. A tuž sym tam sobu činił. W samsnym času běše tež hišće dźiwadłowy festiwal z mnohimi skupinami z cyłeje Němskeje, štož běše jara zajimawe. Při tym nawjazach kontakt k skupinje z Berlina z Maxim-Gorki-dźiwadła. Zetkachmy so stajnje zaso z tamnišej režiserku Theresu Henning, hdźež sym so na projekće wobdźělił. Tak je so zajim krok po kroku dale wuwił a po šuli steješe naraz prašenje, što činić. Jako jedna móžnosć skićeše so dźiwadło. A tak buch hromadźe z Katju Hrjehorjec a Mariju-Helenu Bretschneiderec elewa na Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle. Prěnja wulka inscenacija běše »Zauber der Smaragdenstadt«, k tomu přizamkny so kruch »Greta«.
Maćij Bulank – Składnostnje noweho předstajenja baletneje hry wo »Dyrdomdejstwach Pumpota« SLA dnja 18. apryla w Budyšinje
▶ Spěchowarje se zmakali
Zastupniki Spěchowańskego towaristwa za Serbski muzej Budyšyn a cłonki chóśebuskego Serbskego muzeja su se 5. měrca w Serbskem muzeju w Chóśebuzu zmakali a se tamnjejšu stawnu a wósebnu wustajeńcu woglědali. Zmakanje su teke za zgromadnu wuměnu wužyli.
▶ Pućowaca wustajeńca wo mjeńšinach
W Berlinskim Domje Paula Löbeho bu 16. měrca wirtuelnje pućowanska wustajeńca »Što rěka tu mjeńšina? Danojo, Frizojo, němscy Sinti a Romojo, Serbja a rěčnicy delnjoněmčiny – Twoji njeznaći susodźa?« wotewrjena. Wona je zhromadny projekt Mjeńšinoweho sekretariata štyrjoch w Němskej připóznatych awtochtonych ludowych skupin a Zwjazkoweje rady för Nedderdüütsch. Wot dr. Roberta Lorenca kuratěrowana přehladka ma wopytowarjam narodne a rěčne mjeńšiny Němskeje zbližić a dohlad do jich žiwjenja, kultury a rěče sposrědkować. Hač do lěta 2027 chcedźa wustajeńcu we wšitkich 16 zwjazkowych krajach Němskeje pokazać.
▶ Čitanje za Ukrainu
W Drježdźanskim Domje Ericha Kästnera za literaturu přewjedźe so 16. měrca wot Towarstwa Stup dale a spisowaćela Benedikta Dyrlicha organizowane »Čitanje za měr a přećiwo wójnje«. Na zarjadowanju wobdźěli so 25 wosobow z tekstami a hudźbnymi twórbami, mj. dr. Hagen Domaška, Benedikt Dyrlich, Tomasz Nawka, Jadwiga Pjacec, Cosima Stracke-Nawka, Dietrich Šołta, Dorothea Šołćina a Susanne Vogel.
Hanka Šěnec – Sobuskutkowacy składnostnje koncerta pod hesłom »Časo přichodny, zakćěj radostny« w Budyskim Serbskim muzeju 1. jutrownika 2022