Zwěŕ se –
na jadnej noze skokaś, gaby tek padnuła
horicontoju napśeśiwo gnaś, rownož jen njamóžoš dosegnuś
nos do žołteje dalokosći rapsnišća tyknuś, teke gaž śi senowa smarkawa nuźi
z twójim góleśim na leśecem pśestrěńcu do njebja se zwigaś a pśi tom łaskot w brjuchu wutraś
bólecu sentimentalku w radiju sobu spiwaś, gaby tek zacuśe wobšudne było
barwam łdzow błyskotaś daś, rownož diamanty njejsu
z fantaziju graś, wšojadno, lěc śi wopšawdnosć dogónijo
njeskóńcnosć swětnišća gódaś, rownož wěš, až kóńca njama
twóju tśěsecu, póskokujucu wutšobu ze zakśikom wuspokojaś
bajku wó lažkosći se wumysliś.
Tak njeśěžka jo lažkosć.
INGRID HUSTETOWA
Na jadnom dnju w juliju w městašku Ax-les-Thermes w pódpołdnjowej Francojskej.
Na dwórnišću w Ax-les-Thermes se na kólejach zasajźijo śěg. Jano ja a jaden muski, někak pěśźaset lět stary, cakamej na to, až śěgowe źurja se wótcyniju. Ale hyšći tak daloko njejo. Muski jo znjeměrnjony, někak nježywy, wón tapoco zas a zas wót źurjow k źurjam, aby wopytał, lěc se skóńcnje wótcyniju.
Wón powěda pśi se, borkoco něco do swójeje brody. Casy tak se zda, ako by ku mnjo powědał. Rozmějom někak take něco ako: Zeger tśich ga muse se źurja wótcyniś! Njejo ga hyšći zeger tśich? Póglědnjom na swójo infołopjeno, wótjězd jo zeger 15:23. Pón se napšawdu na mnjo wobrośijo a se mě pšaša. Wótegronijom – se wě francojski – , až to njewěm. Pokažom jomu swój zeger: Njejo hyšći zeger tśich. Žedne minuty pózdźej jomu pokažom – ako zasej ku mnjo pśišapoco – swójo info-łopjeno a gronim cas wótjězda. Wón kradu pśisłucha a mě nadpadnje, někak njewšednje wobglědujo. Pšaša se, lěc som špańska, měni ze Špańskeje. Ja gronim: Allemagne.
Wón nimski: Berlin, ja ... Polen nicht weit ... Ja zasej francojski: Jo, som žywa tam w bliskosći. Wón se pšaša, lěc engelski powědam. Gronim francojski: Nimski. Wón: Ich bin ein Mann. Ich bin kein Mädchen. Die Vogel fliegt. Rědnje, z francojskim akcentom. To klincy ako: Isch bin ein Maan. Isch bin kein Mettschen. Die Voggel fliegt. Pokažom swójo wjasele, smjejomej se pózlažka.
Njeźelske zajtšo
Pózlažka, skšajźicku pada sněg
na kšomje města
Šery dym padorowny
Škjarcanje srokow
z běłych bomowych wjeraškow
A wukśik karwony
Zdalone škrabanje
sněgowych suwakow
Škripanje pód pódašwju
pśechójźowarki w módrem płašću
Stopy za njeju
se błyšćece na słyńcu
kenž něnto se jawi
Skšajźicku
Njeźelu zajtša
INGRID HUSTETOWA
Toś ten dopis se póśěgujo na pśinosk Christiany Piniekoweje wó njelubosnych a ranjecych tšojeńkach w zwisku z pšašanjami serbskeje (wendisch) identity a jeje wótgódnośenja (R 03/2020). Pó cytanju togo artikla som se teke ja zasej jasnjej na take tšojeńko spomnjeła, nejpjerwjej krotko a zwjeršnje, ale jo mě pón cesćej zasej do wědobnja stupało.
Som pśed žednymi lětami była pla gójca za ortopediju (w Chóśebuzu), bóžko som jogo mě zabyła. Wón jo mójej noze pśepytował a pón naraz na »humoristiski« part wugronił: Da haben wir ja einen klassischen wend´schen Plattfuß! Ja som była kaž derjona. Kak móžo taki kubłany luź take něco groniś! Njejsom mógła nic k tomu pśispomnjeś. Mě jo se rěc zatykała a rownocasnje jo mě někaka njedobra zacuwatosć do brjucha stupała. Lěta su pśejšli, som tu wěcku někak zabyła, abo lěpjej gronjone zagnała. Ale kaž rowno dožywijom, jo hyšći »žywa«. To groni: Pódwědobnje jo mócne a nic njezabydnjo. A wóstanjo pśecej zasej pšašanje: Co jan su nam (wšyknym, nimskim, serbskim, drugim ...) historija, politika a kultura, myslenje, cłowjeske byśe a eksistenca ako taka napórali a nadalej (wšuźi na swěśe) napóraju, mimo tych »wjelikich« wójnow?