Judith Škodźina

wučerka serbšćiny a hudźby na Budyskim Serbskim gymnaziju

Wjesoły bě, štóž je spočatk septembra hišće jednu z požadanych zastupjenkow za wusahowacy šulski projekt Worklečanskeje Serbskeje wyšeje šule dóstał: předstajenje musicala »Quo vadis – dokal dźeš?«, kotrež běchu wučerjo a šulerjo w zhromadnym dźěle wuwili. W štyrjoch planowanych předstajenjach a dalšim přidatnym je cyłkownje 2.500 ludźi w Chróšćanskej »Jednoće« musical dožiwiło, kotraž so na tutych zarjadowanjach ze wšěch šowow pukaše. Wjace hač sto šulerjow 6. do 10. lětnika bě na nim sobu skutkowało – 80 spěwarjow, dźesać hrajerjow a dalši za kulisami – a kóždy króć so jim poradźi, publikum zahorić.

Lisa Marija Cyžec a Marie Luise Paškec w rólomaj Lejny a Aleny a chór pod nawodom Diany Šołćineje Foto: Hanka ŠěnecHižo měsacy do premjery bě w Serbach znate: Tu so něšto wulkeho přihotuje. Lětaki so šěrjachu, Serbski rozhłós připowědźeše z wjele lubjacym nowym popowym spěwom Worklečanskich šulerkow »Dale, přeco dale« wosebity šulski event, spěwarjo musicala předstajichu hudźbne chłóšćenki we wobłuku Mjezynarodneho folklorneho festiwala »Łužica« w Chrósćicach, na wjesnym swjedźenju w Sernjanach – haj samo w Sakskim ministerstwje za kultus w Drježdźanach. Tajke intensiwne wabjenje za šulske zarjadowanje namaka drje lědma runjeća. Snadź bě to hižo prěni přinošk k pozdatnje natykliwej euforiji, kotruž musical skónčnje w publikumje, wosebje pak mjez sobuskutkowacymi wubudźi. Zmóžnił bě so hudźbno-dźiwadźelniski projekt dźakowano ideji a angažementej wučerskeje trójki, wobstejaceje z Diany Šołćineje, Bena Hojera a Symana Bjarša. Jim so poradźi mjez šulerjemi telko zahoritosće, wjesela a zapala budźić, zo so tući jako wulki šulerski cyłk wutrajnje do wobšěrnych přihotow musicala dachu. Cyłe zašłe šulske lěto hač k premjernemu předstajenju so tydźensce zetkawachu, zo bychu wuwiwali a zwučowali spěwy, wotběhi a sceny za musical. Intensiwnej probowej lěhwje dopomhaštej k dalšemu skrućenju a zdokonjenju nadawkow kóždeho jednotliwca. A próca je so zawěrno wudaniła. Publikum měješe swoju radosć nad wjeselom a zahoritosću, kotraž z kóždeho sobuskutkowaceho prudźeše – wosebje z impozantneho chóra młódšich a staršich šulerjow a šulerkow pod nawodom Diany Šołćineje. Tež hladajo na to, zo jednaše so wo projektowy chór – Worklečanska wyša šula nima swójski šulski chór, kiž by regularnje zwučował – njech je ćělesu za jeho spěwnu kwalitu wosebity kompliment wuprajeny. Bjezdwěla bě so spěwarjam tu jónkrótne dožiwjenje zmóžniło. Štó drje ma w swojich młodych lětach składnosć, we wulkim cyłku spěwać a to popowe hity z přewodom live-band z wotpowědnym espritom, kajkuž sej hudźba žada? Na dźěćoch a młodostnych bě widźeć, kak tutu wosebitu atmosferu do so srěbaja.

Tak kaž spěwarjo prezentowachu tež hrajerjo na wulkim jewišću chwalby hódny wukon. Něhdyša dźiwadźelnica NSLDź a režiserka Liza Čornakowa bě Jasmin Bulankec, Lisu Mariju Cyžec, Verenu Čornakec, Luizu Kralec, Lydiju Krječmerjec, Marie Luisu Paškec, Franca Bulanka, Steve Dórnika, Feliksa Jacobija a Wincenca Kilanka na jich róle přihotowała a jich dźiwadźelniski talent wuwabiła. Woni zawostajachu přez cyłe předstajenje zaćišć, zo so w swojej róli derje čuja a so z wobsahom identifikuja. Tole bě jedna ze sylnych stronkow libreta, kiž bě šulerjam a šulerkam po wobsahu runje tak kaž po rěči bliski a awtentiski.

Poprawom je klasiski schadźowankar wulkomyslny ambiente Budyskeje »Króny« zwučeny. Lětsa běše to hinak. Jeničku alternatiwu za wupad tutoho zarjadowanišća, nimo sportownjow, skićeše Budyske dźiwadło. Hladajo na nowu městnosć běchu tuž mnozy wopytowarjo wosebje wćipni na lětušu 144. schadźowanku.

Hižo w předpolu běše zarjadowanje nimale wupředate. Hosćo pjelnjachu sobotu wječor poněčim dźiwadło. Hornja etaža skićeše dobru móžnosć za prěnje bjesady. Po trójnym klinkanju zahaji so zdypkom w 19.00 hodź. program, při čimž běše njezwučene, zo mějachu šije w běhu programa suche wostać.

Zahajenje programa bjez słowow běše nowum. Jeničce z pomocu plakatow rozmołwještaj so akteraj z dobrymi pointami a prěnje posměwki z publikuma kreatiwny start mytowachu. Po tym přewzaštaj Katharina Pöpelec a Richard Nowak, znataj ze Smjerdźečanskeje rejowanskeje skupiny respektiwnje jako elewaj Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła. Jeju jewišćowa nazhonitosć běše zakład za dobru a přijomnu připowědź, kotraž spleće jednotliwe přinoški do cyłkowneho programa.

Nowe zynki Měrćina Weclicha přednjese 1. serbska kulturna brigada pod nawodom Friedemanna Böhme. Sylny zaćišć zawostaji impozantna ličba sobuskutkowacych a interpretacija třoch modernych a zajimawych twórbow. Kritiski duktus Weclichoweho spěwa pohnu k přemyslowanju wo aktualnych socialnych zjawach kaž njesprawnosći w towaršnosći, kotrež so w nim jewjachu.