Evelyn Fiebiger

hladarka a hudźbnicaUUVVw Budyšinje

Wot krosnow na kateder: Ryćerjec bratřa z Hodźija (1. dźěl)

Napjata rozbudźenosć knježeše 19. awgusta 1817 na Budyskim Bórklinje. W Brüsewitzec domje, hdźež měješe so wučerski seminar zarjadować, bě so 19 młodych muži zhromadźiło, zo bychu přijimanske pruwowanje wotpołožili. Mjez nimi běše tež Jan Ryćer, syn tkalca z Hodźija. Kaž wšitcy dalši kandidaća dyrbješe tohorunja žiwjenjoběh napisać.1 Tuž pisaše wo swojim nanje Janje Bohumilu Ryćerju a wo maćeri Agnes, kotruž ludźo Hańža wołachu. Wón naspomni swojich bratrow, sydom lět staršeho Pětra, wosom lět młódšeho Jakuba, bratřika Handrija, kiž dožiwi jenož lětko, a najmłódšeho bratra, kotryž bě so 1811 narodźił a runje tak mjeno Handrij dósta.2

Potom dyrbješe na wšelake prašenja pisomnje wotmołwić a farar Krinitz, direktor noweho seminara, daše jemu tekst z biblije ertnje wukładować. Hižo dźeń do toho so jeho hudźbne znajomosće přez wučerja Bergta přepruwowachu. Na kóncu bě młodźenc pruwowanje z dobrymi wuslědkami3 wobstał, a direktor Krinitz zapisa do matrikle seminara:

»7) Johann Ritscher, wendischer Nation

Přinošk k 250. narodninam Augusta Bergta

 

»Štó zhubi hdy dostojnišeho, lubosćiwišeho wučerja dyžli šulerjo, kotřiž mějachu zbožo, pola njeho wuknyć?« Tak prašeše so seminarny direktor Johann Gottlieb Dreßler1 při rowje Augusta Bergta, kotrehož 250. narodniny w lěće 2021 woswjećimy.

Christian Gottlob August Bergt narodźi so 17. junija 1771 w Oederanje pola Freiberga.2 Jeho nan běše měšćanski herc Johann Christian Bergt, kiž swojich synow zahe na wšelakich instrumentach wuwučowaše. K tomu přińdźe wučba na pišćelach pola Oederanskeho kantora Johanna Christopha Willischa. Tež šulske wukony hólčeca běchu jara dobre. Ze zapalom nawukny na př. łaćonsku rěč.

Na poručenje kantora Willischa dósta stipendij za wopyt Křižneje šule w Drježdźanach. Wot lěta 1785 njedóstawaše tam jenož wobšěrne humanistiske kubłanje, ale móžeše pod wjednistwom křižneho kantora Christiana Ehregotta Weinliga swoje hudźbne znajomosće rozšěrjeć. 25. meje 1791 rozžohnowachu Bergta čestnje z Křižneje šule. Jenož pjeć dnjow pozdźišo zapisa so do matrikle Lipšćanskeje uniwersity jako student teologije.