Njewěm, hač běchu blisko delanskeje wsy Sernjany něhdy wosebje wjele sornow (sernow). Ale nětko wěm, zo znajmjeńša jedyn Sernjančan wěri, zo mjeno wsy ze słowom sorna ničo zhromadneho nima.1 Pawoł Rota kritizuje znateho ludowědnika a rěčespytnika Arnošta Muku, zo njepytaše w Pfulowym słowniku dale, jako je słowo serna našoł. Jemu a tež »mjenowědnikam« wumjetuje, zo pječa njepřirunowachu dosć z mjenami druhich rěčow a zo tohodla njejsu na to přišli, zo je mjeno Sernjany, z historiskimi dokładami Czscherna a Zerna wotwodźene wot ćerń. Awtor tuž derje wě, kak wažne je přirunowanje za mjenowědnikow.
Haj, jelizo dźe w mjenowědźe wo rěčespytne hladanišćo, je to předewšěm wěc t. mj. historisce přirunowaceho rěčespyta. Ale – přirunować je móhłrjec trjeba prěki a podłu! Čehodla na př. wobkedźbować z móžnych čěskich přirunowanskich městnostnych mjenow jenož Trní, wotwodźene wot trn = ćerń, a nic tež Srní, wot srna = sorna (serna)? Runje tole činja »mjenowědnicy« w našim padźe.2
Njedopokazuja pak jasnje dokłady 1419 Czscherna a 1551 Zerna, zo so wo korjeń ćerń jedna? Tu je móžno předewšěm poručeć přirunowanje z mjenom hornjołužiskeje wsy Sobołsk (němsce Zoblitz), Zebulusk, 1533 Zoboleß, štož bjezdwěla wujasnjujemy prawje kaž staroserbske *Seběłusky/*Soběłusky. Derje znate je, zo njeměješe němska rěč něhdy zwuk [s], kajkiž tči na př. w nazwuku mjenow *Soběłusky a Sernjany, a staješe w mjenach město słowjanskeho [s] prawidłownje [ts].3 Pisarjo pisachu z abo zc abo druhdy hišće hinak. Zerna hodźi so potajkim nastupajo nazwuka jara derje k serna.
... »lipojty« njeje – je »libojty«1
Před štyrjomi lětami zetkach w Budyšinje připadnje profesora Hinca Šewca, wuznamneho serbskeho sorabistiskeho rěčespytnika, kotrehož znajach derje z časa při Lipšćanskej uniwersiće. W krótkej rozmołwje dótknychmoj so nowšich publikacijow wo mjenowědźe. Tehdy bu znate, mjez druhim z interviewa z onomastikarjom a historikarjom Hansom Waltherom w najwjetšim Lipšćanskim dźeniku Leipziger Volkszeitung, zo pječa hižo njepłaći wujasnjenje mjena Leipzig ze słowjanskeho słowa lipa. Jako prěnjej zastupowaštaj profesor onomastiki Karlheinz Hengst a po nim Hans Walther měnjenje, zo wotwodźuje so mjeno wot předsłowjanskeho rekonstruowaneho germanskeho słowa *libja, z woznamom ›krajina bohata na rěčnu wodu‹. Čehodla? Bě so pokazało něšto, štož mjenowědnicy dołhi čas njeběchu wobkedźbowali abo prawje posudźowali, mjenujcy wobstejnosć, zo so najstarše dokłady mjena z b- pisachu, nic z -p-, a zo so tole -b- na žadyn pad njehodźi wujasnić jako wotpowědnik staroserbskeho -p-. Partneraj naspomnjeneho zetkanja wšak běštaj sej přezjednaj w dwělach na prawosći noweho pospyta wujasnjenja. Wěrještaj do słowjanskeho pochada, za swoju wosobu dyrbju rjec: skerje intuitiwnje.
