Sławomir Kufel

literarny kritikar

Mějach česć knjeni Halinu Barań zeznać, jako běše do Zieloneje Góry přijěła a w uniwersiće swoju nowu knihu předstajiła. Naju zeznajomi tehdom profesor Tomasz Jaworski, znaty stawiznar, ale njemyslach, zo budźe to za mnje wjace hač zwučene awtorske zetkanje, kajkež so husćišo wotměwa. Sym pak so jara mylił.

Hdyž so Halina Barań hižo wjele lět njesprócniwa wo to stara, zo by nam Polakam »serbski duch« w swojich dźěłach přibližiła, potom předewšěm runje dla toho: Serbam je so do Druheje swětoweje wójny wulke njeprawo stało, hišće wjetše hnydom po wójnje, najwjetša njeprawda pak stawa so jim nětko – zabyće.

Halina Barań: Łužyce moja miłość. Bogatynia 2023, 223 s., kruta wjazba, ISBN 978-83-64630-36-1

Nic bjez přičiny namakamy w najnowšim romanje spisowaćelki tajke sady: »Wětřik, kotryž hižo wot ranja hałužku wobstarneho, w bliskosći domu zrosćeneho štoma pohibowaše, so lehny. Susodnu łuku wobknježi kurjawa, we wšěch woknach palasta němskeho zemjana swěćachu so swěčki. Pozdatnje měješe so tam bórze přijeće započeć, tohodla trajachu wot switanja hektiske přihotowanja. W palasće njefalowachu ani jědźe, ani napoje, a wótre zynki hudźby, kiž tam zaklinčachu, wupjelnjachu cyły Łaz.« (»Łužyce moja miłość«, s. 65) Jan Arnošt Smoler wužiwaše mjeztym ćišinu wokolnych łukow a lěsow, pluskotanje rěčkow a mjelčenje hatow – potajkim jedna z wonych postawow, bjez kotrychž njemóžemy sej serbsku kulturu scyła předstajić, a kotrejž wěnowaše Halina Barań swoju dotal poslednju knihu, kiž je zdobom dalši dźěl trilogije, kotraž powěda tež wo dóńće dweju zasłužbneju prócowarjow – basnika Handrija Zejlerja a komponista Korle Awgusta Kocora.