Claudia Lubkoll

hudźbna wědomostnica w Drježdźanach

Hladajo na koncertowe programy dźensa zrědka wćipnosć začuwamy. Duchowna hudźba 13. apryla w Budyskej tachantskej cyrkwi we wobłuku pastoralno-wuměłskeho projekta »Swětło pozbudźa« wosadow swjateho Pětra słuša do kategorije wurjadneho. Jana Pawoła Nagelowa zrědka zanjesena Sinfonia V »Tři modlitwy«, skomponowana srjedź 1990tych lět, stwori cuze, hewak njesłyšane zynki a zwuki. Zo by tutón efekt docpěł, wužiwaše Nagel rezonancu drjewa. Njewuwi jeničce drjewjaki (z kamuškami pjelnjene drjewa) abo banjaki (ze zornom pjelnjene banje), přefungowa tež drjewjanu dóńcu, zo móžeše so na njej bić. Wuslědk je starodawny a přirodny zwuk.

Duchownu hudźbu zahaji hymna na serbsku domiznu »Ow serbska zemja« Bjarnata Krawca. Z wołtarnišća spěwaše chór Serbskeho gymnazija pod nawodom Friedemanna Böhme. Stajnje zaso překwapja chór publikum ze zapalom a wjesołym wašnjom. Intonacija bě wurjadna, Böhme wudźěła kóždy zynk akribisce a spěwarki a spěwarjo to wuběrnje přesadźichu. Po přewšo poradźenym zazběhu poda so chór na emporu, we wołtarnišću zwostachu instrumenty.

Nětko zaklinčachu prěnjej dźělej Nageloweje Sinfonije V. »Modlitwa I, Božo, pomhaj nam« je antifona za pišćele a bijadła. Započinajo z dyrom gonga we wołtarnišću přeńdźe k solistam při bubonach na emporje. Slědowachu zwony we wołtarnišću a pišćele. Najebać zdalenosćow we wulkej cyrkwi wšitcy wuběrnje zhromadnje hudźachu. Tak nastachu, natwarjejo na pochodowe rytmy, fascinowace zwukowe płoniny. W zwonach namakachu wot Böhme spěwajo zahrate pišćelowe melodije swój wothłós. Je zajimawe, kak derje »nowy« instrumentarij mjez sobu harmonowaše a kak mnohostronsce so dóńca wužiwaše. Wotwisnje wot toho, z čim a kak na nju biješ, klinči dóńca raz błuka, raz swětła, přeco z drjewjanym, ćopłym zwukom. Bubnowar Nils Kochskämper (stipendiat bubonow Giuseppe-Sinopoli-akademije Statneje kapały Drježdźany) a Cornelius Altmann (prěni bubnowar a zastupowacy solo-bubnowar Lipšćanskeho sinfoniskeho orchestra) hraještaj jara žiwje a z lubosću k detailej.

Koncert »Slědy/Spuren« w rjedźe wosebitych koncertow na proze noweho lěta, prěni koncert 12. januara we wili Schwartz w Berlinje, sobuskutkowacy: Heidemarja Wiesnerec, Michael Yokas, Waltraut Elvers, Gabriella StrümpelKóždy čłowjek zawostaji na tutym swěće slědy, tež w druhich čłowjekach. Wječor steješe cyle w znamjenju pytanja za slědami, kotrež bě zwjazowacy element programa. Hižo 23 lět dołho so koncertny rjad na proze noweho lěta wotměwa. W lětušim jubilejnym lěće Clary Schumann bě to pjeć koncertow, posledni zaklinča 23. februara w Lipsku w Schumannowym domje. Beethovenowy klawěrny kwartet C-dur wotewri z rozmachom derje wopytany wječor. Beethoven komponowaše jón hižo z 15 lětami. Hižo tehdy bě w nim ženij spóznać, kajkiž měješe so pozdźišo jónu stać. Pomałka 2. sadźba wuwi so w dalšim k wulkemu wokřewjenju z nutrno-lubosćiwymi melodijowymi linijemi. Beethoven sćěhowaše w tutym klawěrnym koncerće slěd Mozarta, štož bě wosebje w 3. sadźbje pytnyć: Wjesoły rejowanski spočatk po wašnju Mozarta da mnohim noham w publikumje čumpotać. Bohužel běchu smyčkarjo tróšku wot wotewrjeneho koncertoweho křidła zakryte, kotrež mały rum dominowaše.

Z jednym ze spěchowarjow koncertneho rjadu, z loni w Budyšinje zemrětym serbskim komponistom Detlefom Kobjelu, so dźěl ze serbskimi kompozicijemi wotewri. Kobjela zawostaji mnohostronske dźěło, mjez druhim twóbu »Nenia«, kotruž wěnowaše dwustotym posmjertninam Mozarta a kotraž předstaji so tu we wobdźěłanju za braču a klawěr. Swjatočne, pomałe smjertne hrona w brači – jara rjenje hrate wot Waltraut Elvers – so w swojej tragice dale bóle stopnjowachu, doniž klawěr z choralom njezasadźi, kotryž brača cunjo komentowaše. Měrne wuklinčenje wobeju wubudźi zaćišć tróšta a měra.