Šwarkajucy naglěd
Literarne teksty k twórbam Jana Buka
how šwarkaju barwy
how šwarkatej naźeja a póžedanje
pśichod a wótgłos zachadnosći
160 tonow brunice
šwarkaju njewiźone
naša energija
dawny wuglowy proch, něnt jasna wóda
pśidobytk, pśiwabjecy brjog, kamjenjate
abo wódnite póžedanje
mójej wócy cotej
źaržaś ten brjog
njewuglěda tak, až sam co wóstaś
kamjenje se rozběgnu, njamógu
swóje barwy źaržaś
te barwy šwarkaju
z fryšneju wódu, ako pśitšurajo
z Carnego Halštera
te kamjenje šwarkaju
jano njebjo se zda kšute
horicont jo śichy
abo wšykno tori?
wšykno co se rozběgnuś?
ten naglěd ga
jo rědny
našo wjelike wódychanišćo
za něnto a za
šwarkajucy pśichod
pśi wědobnosći kamjenjow
a z wótegronom wódy
a ja mam pšašanja
naźeje kśě zběžaś, něco
kšutego twóriś
krajina pó wudobywanju
brunice – raz UNESCO-swětowe derbstwo?
derbstwo ma
gódnotu, ma se
zdźaržaś, dej wjele
wulicowaś – w kótarej rěcy? –
dej wužytne byś
dej pokazaś do
pśichoda, teke do zachadnosći
pśi wědobnosći kamjenjow
a z wótegronom wódy
a mysli rozběgnu
bźez brjoga
Z mecha rosćo twójo woblico
Twójo žywjeńko
sejźi dłymoko
Pawki hajckaju twóje mysli
Casy samo myški
How jo swětašk mjerwjenja
a rypnjenja
a pyskanja
a lěbda sy ty cypała
Z mecha rosćo twójo woblico
Twójo wuměłstwo
cele śiche jo
Słyńcne pšugi tyju
Chrapki dešća ryju
źěrki do tebje
ale njemóle
zajtšna rosa
comne słowa
połnje je
Z mecha rosćo twójo woblico
A wjele paprośi jo wokoło
a to jo wšo
ŹILKA
wijata rostlina
wokoło mójogo spomnjeśa
how rosćo rědne zabyśe
późiwabnje kwiśece
žnějom wóne kwiśonki
łdzycki su to, basnicki
ale mimo wótgłosa
stawnje pśiběra ta tužyca
nima mysl nocy
mócnje na mnjo tłocy
za co zewšym něco twórim?
spice wogawy jan mólim
něco wopak gótujom
pśemało se procujom
z kwiśonkami cas jan pśebrojm
lěpjej, gaž do płodow zakłojm!
wótcakaś ja dejała drje zawěsće
nejwěcej rozrywajuce zacuśe
we źiwej wutšobje a pśekornej wóli
– te žni zdrjałeje bóli!
ŹILKA
kótara warstwa mójogo wobraza
jo gótowa, jo dopołna?
póglědnjenje njedobywa se
pśez dłymi studnje, wóneje
nimeje studnje znamjenjow
bźez dna, bźez źaržawow
zacuwam proznosć, dal a dłym
w graśu z rědnym a tym žadliwym,
źož jo městno, kenž jo njeměstno,
zwenka casa, źož drje něco jo,
což łaka, grozy, póžera
słowa, crjowa, njesłowa
warstwy wobraza su zmjerwjone
wóznam něźi zwenka chowa se,
lěbda pśistupny dla sprošenja,
kenž se skšajźu rozwija
weto pišom, stajam znamjenja,
ak som w mjazybyśu pócrěła
ŹILKA