Magiske symbole abo jenož wozdoba?

artikel pógódnośiś
(0 )
 Tykowany dom w Šluknowje z křesćanskim křižom a dalšim škitnym znamjenjom  Foto: Andrea Pawlikowa Tykowany dom w Šluknowje z křesćanskim křižom a dalšim škitnym znamjenjom Foto: Andrea Pawlikowa

Motiwy na jutrownych jejkach a na dalšich objektach ludoweho­ wuměłstwa

Wone su wšudźe: so wospjetowace geometriske mustry abo floralne wudebjenja na starych domach, meblach, sudobjach a dźěłowych gratach, na serbskej narodnej drasće a jutrownych jejkach. Druhdy wuhladaš tež ptački abo jelenje. Ludowe wuměłstwo je indiwiduelne a regionalne, a tola wužiwa mustry, kiž su po wšej Europje a tež dale rozšěrjene. Štož je za jednoho připad abo ryzy estetika, wuchadźejo z materiala, techniki a słoda, w tym widźi druhi system so wospjetowacych mustrow z něhdy jasnym woznamom a funkciju. Smy wobdaći wot archaiskich symbolow, kiž jenož wjac čitać njemóžemy?

Tykowany dom w Šluknowje z křesćanskim křižom a dalšim škitnym znamjenjom  Foto: <b>Andrea Pawlikowa</b>
Tykowany dom w Šluknowje z křesćanskim křižom a dalšim škitnym znamjenjom Foto: Andrea Pawlikowa
W aprylskim čisle Rozhlada je so Alfred Roggan podał na slědy starych wudebjenjow na třěše kładźitych chěžow, tak mjenowanych kićinow. So křižowace deski maja po ludowej wěrje před błyskom a njezbožom škitać. Što pak zwěrjeće hłowy předstajeja, njeje jasne. Runje tak dźe so nam z mustrami na objektach ludoweho tworjenja zašłych lětstotkow. Słónco, hwězdy, wutroby, floralne, zwěrjeće a nabožne motiwy spóznaješ drje na prěni pohlad. Hustodosć pak maja dwójny woznam, kaž na př. kwětki, kiž symbolizuja w swojich wšelakich fazach čłowječe žiwjenje, wěste kajkosće abo tež Chrystusa a swjatu Mariju. Druhe symbole cyle přewidźiš, hdyž je njeznaješ. K tomu słuša tež wony ležacy křiž na třěše, kotryž je snano z architektury nastał. Jeho wudebjenje pak skedźbnja na to, zo móhł něhdy wosebity wuznam měć.

Galerija

  • dalši wobraz (1): dalši wobraz (1)
  • dalši wobrazowy tekst (1):
  • dalši wobraz (2): dalši wobraz (2)
  • dalši wobrazowy tekst (2):
  • dalši wobraz (3): dalši wobraz (3)
  • dalši wobrazowy tekst (3):
  • strDocId: 7b16df52 72ec 47f1 a7e6 c1f2b0fec2fb
  • kId:
  • Sonderformat: Standard
Gelesen 2866 mal Letzte Änderung am pětk, 28 junij 2019 10:06