Ewangelska wosadna wjes Minakał so w lětušej Serbskej protyce předstaji. Tak móžeja so čitarjo z kónčinu zeznajomić, kotraž so w minjenych lětach rědko jewješe. Titulny wobraz pokazuje symbol wsy – stary hród w krasnym parku, kotryž je starši hač podobny daloko znaty w Moritzburgu. Dźesać přinoškow protyki wěnuja so Minakałej. Kaž hižo z tradiciju zbliži nam fotowa reportaža rjanosće a wosebitosće wopisaneje wsy na kromje hornjołužiskeje hole.

Serbska protyka 2022, red. Pětr Šołta, Budyšin 2021, 160 str.

Minakałski hród je po towaršnostnym přewróće Hermann Fuchs z Bayerskeje za swoju swójbu kupił. Wobšěrnu restawraciju něhdyšeho knježkoweho sydła wón dokładnje wopisuje a wjackróć wuzběhuje, kelko prócy a pilnosće su wón a jeho pomocnicy nałožowali, zo su hród a park před rozpadom wuchowali. Nažel pak mało wo prjedawšich wobsydnikach a drohotnosćach historiskeho twarjenja zhoniš. Derje je, zo so k tomu 220 lět stary ležownostny plan hrodu a parka wozjewi kaž tež fota wo symbolu wsy. Wobraz tež na to skedźbnja, zo wotměje so nětko kóždolětny lětni swjedźeń w parku. Nowy knježk tutu zabawu za wjesnu ludnosć organizuje a sam sobu piska.

Na pohrjebnišću w Małej Nydeji na kromje Wojerec bu 10. žnjenca prěni profesionalny serbski dudak Korla Tilich pochowany, kotryž bě 33 lět wuběrny instrumentalist a solist Serbskeho ludoweho ansambla. Wón zemrě 15. julija w 83. žiwjenskim lěće. Zasłužbny serbski herc narodźi so 1. nalětnika 1936 w Spalach do dźěłaćerskeje swójby. Jeho mać Hana Tilichowa bě pozdźišo jara znata a wulce česćena serbska ludowa wuměłča, jejkadebjerka a wušiwarka. Ota Garten sportretowa ju we wulkej wolijowej mólbje, kotraž wisa w Budyskim Serbskim muzeju. Jeho nan bě železnicar a wjele razow wuznamjenjeny plahowar pjerizny. Wón pochadźeše z lěta 1931 wotbagrowaneje wsy Bukojny, něhdy wosrjedź nětčišeho Hórnikečanskeho jězora pola Wulkich Ždźar ležaceje. W samsnej swójbje narodźi so tež dźěd bywšeho sakskeho ministerskeho prezidenta Stanisława Tilicha.

Korla Tilich Foto: Maćij BulankKorla Tilich nawukny powołanje twarskeho zamkarja, při čimž horješe so jara za hudźbu. Młodźenc je zahoriće piskał w Jurja Njekelowej Kulowskej kapale. Po zakónčenju wučby bu w SLA přistajeny a studowaše na Drježdźanskej wysokej šuli za hudźbu. Wukubła so tam na klarineće, trubce, pozawnje a na huslach. W orchestrje SLA je hłownje na klarineće a bórze tež na dudach hrał. Jeho foto jako serbski herc widźachmy dobre 30 lět na plakatach a programowych zešiwkach SLA, tak bě wón sobu symbol serbskeho powołanskeho ansambla. Z nim poda so na turneje po mnohich europskich, aziskich a sewjeroafriskich krajach a je tamniši publikum ze swojimi solemi na klarineće a na měchawce (dudach) zawjeselił. Jara zrudźace bě tuž za njeho, jako dyrbješe 1993 w SLA, na swojim jeničkim dźěłowym městnje, dźěłać přestać. »Za mnje njebě to lochko, hdyž dyrbjach po 33 lětach 1993 naraz w SLA přestać a so do předrenty podać, dokelž trjebachu dźěłowe městna za čłonow orchestra NSLDź.«

Tilich bě sej kmanosće hraća na dudach pola pólskich a čěskich dudakow přiswojił, pozdźišo tež twar tutoho staroserbskeho instrumenta. Jeho zamkarska rjemjeslniska wušiknosć jemu při tym jara pomhaše. Zarjadowa sej doma w Małej Nydeji dźěłarnju, w kotrejž wosebje rady dudowu měchawu twarješe a ju ze serbskim lipowym łopješkom a z běłymaj swinjacymaj torhakomaj pyšeše. Njeboćički je wjace hač 30 serbskich dudow zhotowił a hišće wjace wuporjedźił.