Serbske žony we 18. lětstotku: wučerki, dušepastyrki a prědowarki (1/3)

artikel pógódnośiś
(0 )
 Powitanje nowych čłonow přez diakonisy a diakonow, kopororytwa 1757  Foto: z archiwa Ochranowskeje bratrowskeje jednoty Powitanje nowych čłonow přez diakonisy a diakonow, kopororytwa 1757 Foto: z archiwa Ochranowskeje bratrowskeje jednoty

Před 100 lětami žadaše sej nestor serbskich kulturnych stawiznow Ota Wićaz, zo měli so »žiwjenjoběhi serbskich bratrow« wudać.1 Ze zjawnym spřistupnjenjom SORABICONA je tute žadanje spjelnjene.2

Powitanje nowych čłonow přez diakonisy a diakonow, kopororytwa 1757  Foto: <b>z archiwa Ochranowskeje bratrowskeje jednoty</b>
Powitanje nowych čłonow přez diakonisy a diakonow, kopororytwa 1757 Foto: z archiwa Ochranowskeje bratrowskeje jednoty
Žiwjenjoběhi, kotrež Ota Wićaz měni, su wosebity žanr Ochranowskeje bratrowskeje jednoty. Hač do dźensnišeho je tam z wašnjom, zo sobustawy pisomnu rozprawu wo swójskim žiwjenju zawostajeja. Tute teksty so na pohrjebje zjawnje předčitaja a we wosadnych archiwach składuja. Tak chowaja dźensa w Ochranowje wjace hač 30.000 žiwjenjoběhow, wot toho wjace hač 500 wot Serbowkow a Serbow z cyłeje Łužicy. Tute awtobiografiske teksty su jónkrótne žórło za serbske stawizny: Zmóžnjeja nam dohlad do wšědneho dnja na serbskich wsach we 18. a 19. lětstotku. Zhonimy tójšto wo wobstejnosćach w šuli, na dźěle abo w swójbje, čeho su so naši prjedownicy bojeli abo nadźijeli. Žiwjenjoběhi skićeja syłu slědźerskich temow.

Tule chcu so serbskim žonam wěnować, wšako so wone w serbskim stawiznopisu lědma jewja. Čim dale wróćo zhladujemy, ćim bóle młowojty so wobraz stanje. Za 19. a 20. lětstotk so rady na někotre žony pokazuje (great women approach), kiž so na narodnym, wuměłskim abo karitatiwnym polu angažowachu. Hladajo na 18. lětstotk maja so serbske ćěšerki mjenować, kiž w byrgarskich a zemjanskich domach słužachu. W dalšich funkcijach skutkowachu serbske žony na wsach jako zaprajerki a zelowe žony, jako powědarki a kantorki, jako baby a ćěłowe žony. Móžemy sej dale předstajić, kak dźěłachu jako słužowne a čeladne, jako šijerki a płokarki. Při wšěm pak wostanje wobraz jara njedospołny a njewurazny. Tež romantisko-narodna předstawa wo serbskej žonje-maćeri, kiž so swěru wo domjacnosć a dźěći stara, herbstwo, rěč a wěru dale dawa, je mało spokojaca.

Galerija

  • dalši wobraz (1): dalši wobraz (1)
  • dalši wobrazowy tekst (1):
  • dalši wobraz (2): dalši wobraz (2)
  • dalši wobrazowy tekst (2):
  • strDocId: 6da0e194 2f24 4e02 bcd5 1ce9c0d26822
  • kId:
  • Sonderformat: Standard
Gelesen 1978 mal Letzte Änderung am pětk, 30 awgust 2019 16:11