Diese Seite drucken

Film w rěcy Indianarjow, kótaruž powěda mjenjej ako 100 luźi

artikel pógódnośiś
(0 )

Haida su lud Indianarjow z pódpołnocneje Ameriki, by­dlecych pśi brjogu Kanadiskich kupow Haida Gwaii a British Columbia a teke we wokolinje granicujucej z pódpołdnjom Alaski. Za cas prědnych zmakanjow z běłymi luźimi su Haida licyli až do 15.000 dušow, z tym su byli w pśirownanju z drugimi rodami Indianarjow z pśi­brjoga pódpołnocnego Pacifika w kuždem nastupanju bźezkonkurencna móc.

Epidemije jim njeznatych chórosćow, kaž poki, su zdeciměrowali populaciju Indianarjow w 19. stolěšu na pór stow. Tuchylu powěda rada ludu Haida wó něźi 2.500 pśisłušnikach. Haida maju swójsku rěc, kótaraž jo źinsa pśipisana do kupki izolěrowanych rěcow a njejo ze žedneju drugeju rěcu pśiswójźbna. Njejo śěžko wugódaś, až stej kolonizacija a christianizacija wjadłej do spěšnego wóteměranja rěcy a kultury Haidow dla dominance engelšćiny. Licba aktiwnych powě­darjow rěcy haida fluktuěrujo źinsa wót 30 do 50 luźi pó wšakich žrědłach. Rěc haida stoj na cerwjenej lisćinje wobgrozonych rěcow, kaž tuder dolnoserbšćina.

Haida wobstoje z dweju rodo­wu: wronow a hodlarjow. Spomnjeśa gódne jo, až manźelstwa su byli móžne jano mj­a­zy­ kupkoma, nic pak w sams­kej kupce. Druga typiska kakosć Haidow jo tak pomjenjony dłuj­­ki dom, wótergi ga jo 40 do 50 luźi w takem domje bydliło, a charakteriske su teke wusoke totemy prědk tych domow.

Galerija

Gelesen 2399 mal Letzte Änderung am pónjeźele, 03 februar 2020 08:26